Hoogtes en laagtes

François Nouwen, benoemd tot priester in 1875 te Bassenge, moedigde bij zijn aankomst de devotie tot de O-L-Vrouw van Lourdes aan. Hij kende haar een wonderbare genezing toe. Sterk gesteund door zijn parochianen bouwde de priester Nouwen een grot die vergelijkbaar was met die van Massabielle de Lourdes, deze werd in december 1889 ingewijd. Veel gelovigen kwamen uit de hele regio en zelfs uit Brussel, Nederland en Duitsland. Diegene die het zich niet kon veroorloven om naar Lourdes in Frankrijk te reizen, kwam naar Bassenge. De plaats heette: "Lourdes van de Armen" of "Petit Lourdes". In 1895 werden twee paden getraceerd in de heuvel achter de grot. Langs deze paden, bouwde men 15 kapelletjes uit silex. Deze kapelletjes tonen onder meer de mysteries van de Rozenkrans en enkele heiligen. In 1905, na de dood van priester Nouwen in 1902, bouwden de paters van het Heilig-Sacrament naast de rozenkrans, een Kruisweg in de heuvel. Pelgrims stroomden overal vandaan. Elke omliggende parochie had zijn jaarlijkse bedevaartdag en meerdere religieuze evenementen werden er georganiseerd. In 1956 werd een nieuwe kapel gebouwd maar ruim tien jaar later toen het aantal paters sterk verminderd was, verlieten de paters Bassenge en ook het "Petit Lourdes" dat steeds minder bezocht werd. In de plaats van de paters kwam er een beschermde werkplaats "Le Val du Geer" en een tehuis voor gehandicapten "La Cerisaie". Sinds het einde van de jaren 80 heeft een dynamisch team, de vzw "Les Amis du Petit Lourdes", het landgoed zijn vroegere glorie teruggegeven. Verlaat het Petit Lourdes en sla rechtsaf: Rue Nouwen.

Panoramisch zicht over Roclenge (Kruispunt van de Rue du Canada en de Rue sur les Coteaux)  Beneden ligt de kerk van Roclenge, de kerk St-Remy. Deze werdt in 1613 genoemd als doopkerk. De bouw van de kerk duurde 4 jaar (van 1778 tot 1782). De kerk bezit enkele opmerkelijke fresco’s uit 1956, werken van de Bretonse schilder André Even. André Even maakte deel uit van de school van Gauguin in Pont Aven. Nadat hij hier met een plaatselijke vrouw was getrouwd, wilde hij de kerk verfraaien. De werken omringen het koor van de kerk.

U ziet 2 paden hier, je neemt het rechtse pad. Vervolgens kom je aan een bocht, blijf het pad rechts volgen.

Je staat hier aan de taalgrens. De huidige eik vervangt sinds 2010 de vroegere kastanjeboom. Deze kastanje was ongeveer 180 jaar oud en werd geteisterd door weer, bliksem en virulente parasieten. Om deze historische plaats te behouden, besloot het gemeentebestuur van Bassenge een stuk grond te kopen om de huidige eik te beschermen. De kastanjeboom verving waarschijnlijk al een oudere boom, een linde. De linde stond op de grens van de heerlijkheden van Brus, van Roclenge en van Millen. De bijnaam “de Galgenboom” verwijst naar de boom waar men vroeger de galg aan hing en waar iemand terecht stond. Het is niet ongewoon in Wallonië dat een grote boom een treurige naam draagt als herinnering aan een lugubere site, zonder dat de boom ooit voor de laatste adem van een veroordeelde heeft gezorgd. De vroegere linde en kastanje waren als Galgenboom een bron voor vele legendes. Een van de legendes vertelt dat er veroordeelden werden opgehangen. Elke week stapten de ter dood veroordeelde gevangenen de Thier Gros Jacques omhoog naar de dodelijke Galgenboom. De opgehangen gevangenen bleven er meerdere dagen als voorbeeld hangen. Een andere legende vertelt dat de macrales (heksen) er hun sabbat hielden of dat sommige personen er naar toe gingen met een zwarte kip onder de arm om hun ziel aan de duivel te verkopen. In de maand november was het niet ongebruikelijk om dorpelingen te ontmoeten die er kwamen om er een vuurtje van dode bladeren te stoken om zo de zieltjes te eren. Of arme, ellendige personen die spijkers in de boomstam klopten in de hoop zich te bevrijden van hun zorgen, kiespijn, ziektes, ... Keer terug en volg de Thier Begot naast de autosnelweg naar beneden.

Helemaal onderaan bevindt zich de parking: ECO Voiturage. De werken voor deze parking begonnen eind april 2017. Het betreft de ontwikkeling van een EcoVoiturage - parking, dicht bij de op- en afritten van de snelweg E313 / A13, evenals bushaltes. Deze parking heeft 113 parkeerplaatsen voor auto's (inclusief 4 PBM) en 12 plaatsen voor motoren en fietsen. Er zal een laadstation voor elektrische auto's worden geïnstalleerd. Het is een resultaat van de samenwerking tussen SOFICO, SPW, de gemeente Bassenge, de Provincie Luik en de SRWT. Dit project integreert zich niet alleen in een gestructureerd netwerk van parkings over het grondgebied van de Provincie Luik, maar maakt het ook mogelijk om het parkeeraanbod dichtbij de belangrijkste assen van het Waalse Gewest uit te breiden. Steek het kruispunt over naar de Rue Neuville. Loop onder de brug van de autosnelweg door richting de Rue de l’Eglise (links).

Links staat er een oude boerderij. Dit gebouw is een semi-omheinde boerderij en behoort uit verschillende gebouwen uit de 18de en 19de eeuw (baksteen en kalksteen). Een beetje verder staat er rechts een kapel.

De kapel werd in 1914 door de familie Bodson gebouwd om hun zoon te beschermen die in dienst was bij het leger, maar ook om de lokale bevolking te beschermen. De kapel werd gebouwd in neo-romaanse stijl en werd gerenoveerd in dezelfde stijl in 2017 (gebruik van gehydrateerde kalk). De restauratie werd uitgevoerd door studenten van een lokale school (CEFA Glons) in samenwerking met hun leerkracht en de stage-leerkracht (Centre des métiers du patrimoine La Paix-Dieu).

Deze boerderij dateert gedeeltelijk uit 1650 en werd in 2005 verbouwd. In de ingangsvleugel, gedeeltelijk heropgebouwd en daterend uit 1920, zie je een poort met bovenaan een steen met het opschrift "LAU (RENT) BERT (RAND) / 1650". Vervolg de wandeling en volg de Rue de l’Eglise. De St-Lambertuskerk van Boirs bevindt zich links.

Neoklassiek gebouw, baksteen, kalksteen en krijtsteen, gebouwd in 1870 door de architect H. Plénus. Meubelen: - Gotisch Christus-beeld - Gotisch St-Lambertus beeld uit de 16de eeuw - 2 schilderijen: Aanbidding der Koningen en Bekering van St-Hubertus uit de 2de helft van de 18de eeuw. Links van de kerk: de voormalige pastorie uit de tweede helft van de 19de eeuw. Neoklassieke stijl.

De begraafplaats van Boirs is bereikbaar via de kalkstenen pilaren aan de rechterkant van de kerk en is omgeven door een bakstenen muur. Er staan hier verschillende grafmonumenten en gietijzeren kruisen uit de 19de eeuw. Recht tegenover de ingang van de begraafplaats ligt het ossuarium met een groot kruisbeeld. Dit kruisbeeld is in feite het graf van Jufrouw Hélène Boverie, rentenierster en weldoenster. Jufrouw Boverie hielp de gemeente Bassenge vaak op financieel gebied. Daarom diende ze een verzoek in om een stuk grond als concessie in het kerkhof van Boirs te krijgen. De gemeente verleende haar de concessie in 1836. Het kruisbeeld staat bekend om zijn vreemde krachten.Je strooit een beetje alruinpoeder aan de voet van het graf, daarna neem je een foto uit de pot aan de voet van het kruisbeeld en dan stop je in diezelfde pot jouw foto van een hond of een kat, het maakt niet uit of je één of meerdere honden en / of katten bezit of geen. Neem geen foto uit de pot zonder er een andere foto in te steken, want dan zou het ritueel niet werken. Eenmaal thuis met de foto uit het ossuarium, strooi je een beetje alruinpoeder op de achterkant van de foto en plak je (zoals vroeger de gewoonte was) met een waskaars alles op de achterkant van een foto van je gezicht. Er zal na dit ritueel een periode van wedergeboorte met veel geluk op alle gebieden van het leven volgen. Wanneer je de foto van je huisdier met een beetje talg en alruinpoeder kleeft aan de zilveren foto van een huisdier uit het ossuarium, zal de pijn van je huisdier verdwijnen. Sinds de kleurenfoto's bestaan, zijn de resultaten niet zo spectaculair als in de tijd van de zilveren fotografie, dat wil zeggen: de "echte" zwart-witfoto's van het vooroorlogse tijdperk die de aura’s van levende wezens voor eeuwig vastlegden. Je kan het kerkhof verlaten via het poortje ten oosten van de begraafplaats. Sla linksaf, Rue du Brouck.

De Jeker snijdt de gemeente Bassenge in tweeën en mondt uit in de Maas bij Maastricht. De rivier heeft een bijzonderheid: hij loopt onder het Albertkanaal door naar Kanne door middel van een sifon. Daarna vloeit hij verder door het gebied van de St-Pietersberg naar Maastricht. De Jeker ontspringt in de buurt van het dorp Geer, is 54 km lang en doorkruist Haspengouw via Waremme, om via Tongeren uiteindelijk in Glons de gemeente Bassenge binnen te stromen. Hij mondt uit in de Maas in Maastricht en verlaat onze vallei via Eben-Emael na een afstand van +/- 20 km. De rivier dankt zijn naam aan het Gallische Yakara, het heldere water, vandaar de Latijnse naam Jecora, waarvan Geer en Jeker zijn afgeleid. In het verleden heeft de Jeker vaak menselijk ingrepen ondergaan, hetzij om redenen van volksgezondheid, hetzij voor hydraulische problemen om water zo snel mogelijk stroomafwaarts te sturen. Na deze ingrepen werden verschillende meanders geëlimineerd. Op sommige plaatsen is het bed van de Jeker versmald, de natuurlijke oevers zijn verdwenen in het voordeel van stenen en andere coatings die de toename van de snelheid van het water bevorderen.

Aan het einde van de straat draai je linksaf: Rue d'Once. Het kasteeltje van Boirs bevindt zich na ± 200 meter rechts.

Gelegen in een grote tuin, omsloten door een lage muur en smeedijzeren poorten, een prachtig neoklassiek huis gebouwd in de loop van de 19de eeuw en gerenoveerd in de 20ste eeuw. Dit elegant tweedelig huis waarvan het met krijtsteenbanden geribbelde metselwerk doorboord is met rechthoekige, kalkstenen ramen, werd gebouwd voor de Baron Moreau de Melen. Leien zadeldak. (bron: spw.wallonie.be/dgo4 – Invetaire du patrimoine culturel immobilier) Aan de linkerkant wordt het huis geflankeerd door een massieve toren met een plat dak en kantelen. Centraal in de achtergevel staat er een vierkante toren van vier niveau’s. Aan de straatkant, links van de ingang, staat er een bijgebouw met een 18e-eeuwse kern maar hetwelke tegenwoordig aanzienlijk herwerkt werd. Volg de straat verder tot aan Rue Petit Brou.

Een combinatie van natte weiden, poelen en overstroomde bossen. Dit hele gebied heeft veel veranderingen ondergaan: drainage van graslanden, vulling van waterrijke gebieden, opsplitsing van percelen. Meerdere vochtige weilanden en moerassen zijn verdwenen, alleen het moeras van Bannes blijft over. Deze site maakt deel uit van het Husquet-bos, een bosrijk complex langs de spoorlijn Tongeren-Montzen. Op het eerste zicht lijkt dit bos op veel andere beboste gebieden. Toch is een groot deel van het jaar twee-derde van de oppervlakte bedekt met water! Onder deze omstandigheden is de Zwarte els bijna de enige boomsoort die hier groeit. Op de minder vochtige gebieden deelt de els de ruimte met de veldesdoorn en de es. Ook de meidoorn en de kruisbessen groeien hier, terwijl je aan de voet van de bomen de dotterbloem, de iris of de weegbree vind. Een weiland met enkele interessante wetlandplanten vervolledigt het reservaat. In het hart van de site werd eind jaren 90 een vijver gegraven. Deze helpt om een permanent waterpunt te behouden en zo het behoud en de voortplanting van amfibieën bevordert. Zonder dit alternatief voor de gebruikelijke broedplaatsen, zouden de amfibieën noodzakelijkerwijs een weg moeten oversteken, met alle gevaren vandien. De rode kikkers, de padden en de watersalamanders zijn goed vertegenwoordigd in dit gebied. Meer informatie over de natuurgebieden: Natagora (www.natagora.be) Bij het verlaten van de Rue Petit Brou, ga je naar rechts. Je komt aan op de Place Louis Piron.

De kiosk, voor het voormalige gemeentehuis, getuigt van een rijke en bloeiende periode voor strobewerkers. De kiosk werd ingehuldigd in 1904. De bewoners van de Jeker-vallei stonden bekend om hun kunst van het strovlechten sinds de 15de eeuw. Veel strohoedenfabrieken bevonden zich in de Jeker-vallei. Een groot aantal hoedenmakers, bekend om hun vakkennis, hebben hun fortuin verdiend in grote Europese hoofdsteden, zoals Parijs en Londen. Roclenge werd hun vakantieoord en ze lieten graag hun rijkdom en succes zien. Daardoor werd de kiosk gebouwd en staan er in Roclenge veel burgerlijke villa's en herenhuizen. De Place Louis Piron is een van de 7 startpunten voor wandelingen in het gebied van de St-Pietersberg. 4 wandelingen, variërend van 5 tot 11 km, vertrekken hieruit. De wandelpaden zijn in beide richtingen gemarkeerd door houten paaltjes. Het gebied de St-Pietersberg biedt in totaal 20 wandelingen aan gesitueerd tussen de Jeker en de Maas. Het fietsnetwerk komt hier ook voorbij en bestaat uit knooppunten. Dit netwerk is vrij eenvoudig te volgen. Het knooppunt is een punt waar verschillende fietsroutes samenkomen en waar de fietser vrij is om een richting te kiezen. Elk knooppunt wordt vergezeld door een nummer. De bewegwijzering (blauwe borden) volgt het ene knooppunt naar het andere en je hoeft alleen maar de route op kaart te definiëren voordat je vertrekt. Volg de nummers die je genoteerd hebt. Zo eenvoudig is het. Meer informatie over wandelen en fietsen tussen de Jeker en de Maas: Syndicat d'Initiative van Bassenge (Place Louis Piron 4B, vroegere gemeentehuis van Roclenge-sur-Geer).

Dit gebouw, een oude boerderij uit de 18de eeuw, wordt sinds 1844 als pastorie gebruikt. Blijf de Rue Nouwen volgen en je komt weer aan bij het startpunt van deze wandeling: het Petit Lourdes.