De monumenten voor de gesneuvelden en de gedenkstenen op de centrale plaatsen in de dorpen en steden, hebben een louterende werking voor de traumatische ervaringen. Ze vertellen over de evenementen, de drama's en tragedies aan de voorbijgangers en de nieuwe generaties.
Het is belangrijk de gebruikte symboliek in de visuele en tekstuele elementen te begrijpen. Ze vertellen over de waarden van het Vaderland, Recht en Vrijheid.
Na de oorlog van 14-18 herdenkt België zowel de militaire strijders als de burgers, heroisme en martelaarschap doorheen de soldaat, de gefusilleerde en de gedeporteerden. Die eerbetuiging is eenvoudigweg een historisch feit en houdt rekening met de lokale eigenheden. We lezen er slachtpartijen, de bezetting en de deportatie in - de herdenkingskunst is meervoudig en polysemantisch.
De epitaven zijn bijna altijd vergezeld van verschillende symbolen. Vegetatieve symbolen zijn er in overvloed. Op de herdenkingssteen van Cognelée zien we de palmtak van de martelaar, die ons eraan herinnert dat de soldaten in de nabije forten niet de enige zijn die geleden hebben.
Aan die vegetatieve symbolen worden verschillende allegorieën toegevoegd zoals 'het Vaderland', in de vorm van een zoals in de oudheid gedrapeerde vrouw of andere tekens die beroepen of geloofskenmerken aanduiden.