De kasteelhoeve van la Sarte in Haute Sarte

Dit ensemble van baksteen, zand- en kalksteenblokken dateert grotendeels uit de laatste jaren van de 17e eeuw. Misschien heeft het toebehoord aan de deken van het kapittel van Hoei, maar nadien kwam het in handen van verschillende belangrijke families. Het is bereikbaar via een bescheiden dreef die naar een portaal-duiventoren leidt. Het heeft een vierkante vorm en een paviljoendak en paalt aan een wagenloods. Het portaal geeft toegang tot het binnenplein waarrond zich de verschillende gebouwen bevinden.

Meest indrukwekkend is het hoofdgebouw, dat verlengd wordt door een meer recente conciërgewoning (waarschijnlijk uit het begin van de 20e eeuws). Dit gebouw met twee niveaus bestaat uit drie centrale traveeën, omkaderd door uitspringende vleugels die een bordes afbakenen met een leuning in siersmeedwerk uit de 18e eeuw. Een cartouche die verwerkt zit in de bovendrempel van de ingang, vermeldt het jaar 1695. De kapcontructie, bedekt met een hoog schilddak in leisteen, wordt verlicht door oculi en dakvensters. De achtergevel gelijkt op de gevel die uitgeeft op het binnenplein, behoudens de vooruitspringende vleugels die vervangen zijn door één enkele travee. Een uitspringende vierkante toren bezet een van de zijden van het hoofdgebouw.

De veestallen en de woning van de pachtboer bevinden zich aan de kant van het binnenplein rechtover de ingang. De laatste zijde wordt afgesloten door een muur, waarschijnlijk opgetrokken in de 20e eeuw. Hij werd gebouwd met recuperatiematerialen en vertoont een kleine opening. Deze muur wordt verlengd met twee symetrische bijgebouwen uit de 20e eeuw, gevolgd door andere die ouder zijn. Achter het kasteel strekt zich een park uit.

Geklasseerd als monument op 19 juni 1984