Sinds 1996 worden de grotten hier door een team van het Archeologisch Instituut van de Bulgaarse Academie voor Wetenschappen in Sofia en het Intsituut voor Geologie en Prehistorie van het Quaternaire in Bordeaux onderzocht onder de leiding van Nikolay Sirakov en Jean-Luc Guadelli.
Ze tonen ons een laat Paleolithische cultuur uit 37-34 voor onze tijdrekening.
De bevindingen verschillen aanzienlijk van de huidige in de Temnata en Bacho Kiro, en tegelijk zijn ze gelijkend aan de culturen uit West Europa enkele eeuwen later.
De grot was bewoond in het midden van de het Paleolithicum en de meest interessante lagen liggen helemaal onderaan de grot.
Die lagen zijn gedateerd op 1,4 miljoen jaar. De archeologen vonden een tand van een vertegenwoordiger van het genus Homo, mogelijk Homo erectus. Als de datering juist is, dan zou dit de oudste melding zijn van menselijke aanwezigheid in Europa !
Few artifacts from the early Paleolithic layers in the cave Kozarnika causes strong disputes. These are a few bones, dating from 1.2 to 1.4 million years ago, which has suffered a series of streaks. According to archaeologists conducting excavations these are made deliberately, and not an automatic result of processing the meat of the animal. This hypothesis is controversial because, according to the prevailing perception ability of symbolic thinking emerges only in Homo sapiens before 50,000 years.