À vélo, autour du Château de Lavaux-Sainte-Anne

Op een steenworp van de watermolen, ligt de ‘Brasserie de la Lesse’ een coöperatief vennootschap met sociaal oogmerk dat milieuvriendelijke waarden hoog in het vaandel draagt. Ze brouwen er ambachtelijke bieren en werken uitsluitend met ecologische en lokale grondstoffen in een energiezuinige brouwerij en steunen de eerlijke handel in Wallonië Er worden er verschillende heerlijke streekbieren gebrouwd zoals ‘La Cambrée’ (een amberkleurig bier), ‘La Chinette’ (een blond bier) of zelfs ‘La Rouge-Croix’ (een bruin bier)…Ontdek hun gevarieerd assortiment streekbieren! Brouwerij van de Lesse Rue du Treux, 4 – 5580 Eprave T. : +32(0)84/45.75.25 info@brasseriedelalesse.be – www.brasseriedelalesse.be

Van 1933 tot in het begin van de oorlog vervaardigden de molen en de naastgelegen brouwerij een bier dat ‘Royale de la Lesse’ werd genoemd. Vervolgens bleef de molen inactief tot zijn restauratie in 1993. Zijn oorsprong is onbekend maar geschriften uit 1445 getuigen reeds van zijn bestaan.

Door zijn bevoorrechte ligging was Eprave al in het bronzen tijdperk bewoond. In die tijd was een door water omringde vlakte een strategische locatie, dat onze voorouders het voordeel gaf in een strijd, omdat het gemakkelijker te verdedigen was. In de tijd van de kleine thuisindustrieën specialiseerden de inwoners zich in het vervaardigen van ‘ramons’ (bezems). Daarom hebben de inwoners van Eprave de bijnaam ‘Chovelettes’ (van het Waals ‘chover’: bezemen). Elk dorp had zo zijn bijnaam!

De bron van deze emblematische rivier ontspringt in de provincie Luxemburg en meer bepaald in Ochamps. Ze vloeit noordwaarts over een parcours van 84 km door de dorpen Daverdisse, Halma, Chanly en Resteigne. Daarna stort ze zich in de afgrond van Belvaux, op de hoogtes van Han-sur-Lesse. Na een onderaards traject komt ze aan de uitgang van de grotten terug aan de oppervlakte en vloeit ze verder naar Lessive, Villers-sur-Lesse en Houyet. Tenslotte bereikt ze Anseremme waar ze zich in de Maas stort. In de Lesse leven forellen, snoeken, vlagzalmen, rivierbaarzen, barbelen, karpers, kopvoorns, palingen, ellerlingen en andere lampreien…

Een beetje verder ligt Ciergnon! Houyet krijgt vaak de bijnaam "koninklijke gemeente" vanwege haar rijke koninklijke verleden en omdat in het dorp Ciergnon het koninklijk kasteel staat, dat de nu regerende familie mag gebruiken.Het is Leopold II, de « Koning-Bouwer », die in 1874 het prachtige koninklijke kasteel, het «Château Royal d’Ardenne» in Houyet liet bouwen. Dit kasteel werd een referentie voor royalty's en ook een druk bezochte toeristische trekpleister. Er werd een park met vijvers aangelegd en Leopold II creëerde zo een 'must' voor het rijke cliënteel uit Oostende dat daar afspraak maakte voor de jacht.Na de aanleg van de spoorlijn Gendron-Celles-Houyet in 1896, liet hij zelfs een geheel nieuw station bouwen, de "Halte Royale d'Ardenne" om leden van de Europese elite en andere vooraanstaande gasten te kunnen verwelkomen. Zelfs het kasteel werd omgebouwd tot luxehotel. Naast de sporen werd een ronde muur opgetrokken en erop een gekanteeld torentje. De muur toont de weg doorheen de bossen naar het kasteel. In de jaren '70 werden verschillende gebouwen die tot het domein behoorden, afgebroken, maar het "station" bleef intact. Dat station sloot zijn deuren in 1919, nadat ook het luxehotel verplicht was dit te doen, na zware beschadigingen tijdens de Eerste Wereldoorlog. In 1921 werd het hotel heropend, maar het station bleef voorgoed gesloten.

In deze traditionele boerderij ontdek je het lokale leven en de ambachten van weleer, maar ook boerderijdieren en ouderwetse spelletjes. Geniet van een streekmaaltijd of huisgemaakte pannenkoeken (op afspraak)!) +32 (0) 479 79 56 85

Ietsje verder, bevindt zich het Natuurreservaat van Comogne. Dit reservaat – dat in de Famenne ligt - strekt zich uit over een oppervlakte van ongeveer 5 hectaren, en bevat enkele resten van heggen en hagen, natuurlijke maaiweiden, een kreupelbos, een kleine, beboste zone en een vijver. Men vindt er een typische, sterk gevarieerde flora, waaronder verschillende soorten orchideeën.

In de boetiek van deze paardenmelkerij kunt u kiezen tussen uit een bonte stoet aan met paardenmelk gemaakte zepen, paardenmelkproducten en cosmetica. www.fermedelacomogne.be

Neem de tijd om de zeer mooie kapel Notre-Dame de Walcourt te bekijken. Deze charmante kapel dateert van 1820. Het dorp dateert uit de Merovingische periode. Lavaux-Sainte-Anne hing vroeger af van het prinsdom van Luik en de inwoners dragen de bijnaam ‘Petias’, wat betekent ‘kleine wilde peren’.

Aan je rechterkant vind je informatieborden (uitsluitend in het FR) die meer informatie bieden over de Natuurreservaten in de « Tienne d’aise » (Noord en Zuid).De streek van Lessive kan pronken met verschillende soorten uitzonderlijke orchideeën.Het noordelijke deel van de Tienne d’Aise is bedekt met grasgewassen met twee zeer verschillende faciës. Op droge graslanden met kalkhoudende ondergrond, zijn bepaalde soorten dominant, terwijl andere haast niet vertegenwoordigd zijn. Ze pasten zich aan de specifieke milieuomstandigheden aan en kunnen absoluut nergens anders gedijen.Op de steengronden met weinig kalk, trokken herders met hun geiten en schapen voorbij. Zo geschiedde reeds in de Romeinse tijd, maar het hoogtepunt situeert zich in de 19de eeuw. Aan het einde van die eeuw raakte deze exploitatiewijze in onbruik.Het opgeven van de transhumance resulteerde in de bebossing van kalkrijke graslanden. Doordat deze oude agropastorale praktijken lange tijd niet meer werden toegepast, groeiden er bomen en bossen op de oude grasvelden, wat een aanzienlijk verarming meebracht op het gebied van biodiversiteit. De uitbater van een kalkrijk grasveld staat dus voor een keuze: ofwel zorgt hij opnieuw voor grasvelden voor schapen, ofwel maait en exporteert hij struikgewas en hooi.Het zuidelijke deel van het natuurreservaat de ‘Tienne d’Aise’ is een gebied dat werd gerestaureerd tussen 2007 en 2009: alle bomen werden er omgehakt. Vandaag genieten de grasvelden van de essentiële openlucht in die omgeving, en ondergaan geen nadeel meer van de schaduw van het pijnwoud dat voordien op deze « tienne », heuvel stond. Met uitzondering van een paar uitzonderlijke bomen met speciale vormen en enkele jeneverstruiken beslaat het kalkrijke grasveld bijna de hele site. Er groeien opnieuw vele soorten planten en dieren.

In Lessive vind je veel wild, hazen, vossen, herten en watersnippen. Op dit circuit zie je het typische landschap van deze streek : kleine heuvels in een vlak landschap, 'de Tiennes’. Dit is het typische Calestienne landschap. De Tiennes zijn het resultaat van een paar honderd miljoen jaar werk, van zee, plooiingen van de aarde, hevige kou en opwarming. Het water infiltreerde en groef grotten, die van Han, Rochefort, Hotton, Remouchamps en alle kleinere grotten die alleen door speleologen mogen worden bezocht.

Binnenkort komen we aan in Lessive. Dit charmante dorp is typisch voor de streek. De eerste molen van het dorp (niet bezoekbaar), de dijk en de stuwdam werden gebouwd rond 1585. Door de eeuwen heen veranderde de molen van eigenaar en zelfs van bestemming wanneer hij diende voor de vervaardiging van chemische meststoffen. Wegens een gebrek aan rendabiliteit stopte de molen zijn activiteiten in 1969 ; het is sinds 1991 een beschermd monument. Het dorp Lessive wordt regelmatig overstroomd door de Lesse, en dit ligt waarschijnlijk aan de oorsprong van de bijnaam die de inwoners kregen, nl. ‘Tchabots’ (van chabot, kleine vis van 12 à 15 cm met een platte, zwarte kop). De inwoners van Lessive waren noodgedwongen vissers, maar ook steltlopers. Elke inwoner van Lessive moest op jonge leeftijd op ‘skasses’ (Waals voor stelten) kunnen lopen. Ze waren onmisbaar bij overstromingen, maar ook om de doorwaadbare plekken over te steken zodat de kuddes verderop konden grazen, op weilanden aan de overkant van de Lesse. Kinderen leerden makkelijk bewegen op stelten. Voor hen was dit spél en kinderspel! De traditie bleef voortleven in de folkloristische groep Les Skassis (‘de steltenlopers’) van Lessive. De leden van deze vereniging, die in 1950 werd gesticht, zijn tijdens hun optochten steeds gehuld in een blauwe boerenkiel en dragen een pet op hun hoofd. Het dorp is ook gekend omwille van de plaatsing van de 1steantenne voor telecommunicatie per satelliet (grondstation RTT) in 1971.