82 km
|
max. 408 m
min. 201 m
1317 m
-1319 m
| ||||||
Altimetric profile | |||||||
Styles : DiscoveryIn the country |
De plaats Au Zéro is de herinnering van een klein gehucht dat heden verdwenen is. De plaats ligt langs een vroegere heirweg. Het gehucht zou 3 woningen geteld hebben, waaronder een herberg die diende als aflosplaats voor de postkoetsen. Keizerin Marie-Thérèse van Oostenrijk zou hier een halte gemaakt hebben, evenals de schrijver Châteaubriand die de plaats heeft vermeld in zijn Mémoires d’Outre-Tombe. Een kleine anekdote : Châteaubriand maakte deel uit van de legers die voor een
terugkeer van de koning van Frankrijk waren. Hij werd gekwetst in 1792 tijdens de slag van Argonne, in het noordoosten van Frankrijk en wou Engeland te voet bereiken via de Ardennen. Zo kwam hij ziek en uitgeput toe in de Zéro waar hij verzorgd werd. Een gedenksteen werd in 1948 ter zijn herinnering ingehuldigd door de ambassadeur van Frankrijk.
De kerk Saint-Etienne is een opmerkelijk Romaans gebouw dat erkend is als beschermd erfgoed (Patrimoine Majeur de Wallonie). Ze is omringd door een oud kerkhof met vooraan een lindeboom van meerdere honderden jaren oud, onder de welke een monnik Blanc Curé in stilte bidt. Het is één van de oudste Romaanse kerken van België en de enige die haar herdenkingssteen van de consecratie van de kerk op 20 juni 1050 door Théoduin, bisschop van Luik van 1048 tot 1075, heeft
bewaard.De kerk bewaart eveneens de siersteen met de wapenschilden van Filip II, de blazoenen van Luxemburg en die van de stad Marche, doopvonten uit de 16de eeuw, een gotische theoteek uit de 16de eeuw, grafstenen uit de 15de tot 18de eeuw, een reliekhouder uit de 13de eeuw, een fragment van een muurschildering uit de 13de eeuw, een fragment van een Christusbeeld uit de 16de eeuw, evenals meerdere kunstwerken van de Maître de Waha, beeldhouwwerker uit de 16de eeuw, waarvan één van de merkwaardigste het kruisbeeld is. Dit erfgoed wordt verrijkt door het prachtige kleurenspel van de kerkramen die getekend werden door Jean-Michel Folon en die de martelaar sint Stephanus (saint Etienne), patroonheilige van de parochie, herdenken. Een audiovisuele voorstelling toont de getuigenis van de artiest over zijn werk en hoe de kerkramen verwezenlijkt werden, evenals commentaar over de voornaamste kunstwerken van de kerk. Een andere is toegewijd aan de Maître de Waha waarvan enkele beelden ook zichtbaar zijn in het Museum van de Famenne, gelegen in het
stadscentrum.
Een beetje verder bevinden zich de hoeve Ferme des Blancs Curés en een
vakwerkboerderij uit de 17de eeuw (privé eigendommen).
Ter hoogte van de parking op uw linkerkant ziet u het beeldhouwwerk Loin verwezenlijkt door Jean-Michel Folon.
Wij nodigen u uit hier een halte te maken om het geklasseerde oord van het Monument en het bosje met een vijftiental boomsoorten te ontdekken.
De plaats van het Monument bevindt zich op een schistlaag die beter bekend is als butte de Cornimont en vormt een belangrijk geologisch geheel dat gedurende meerdere eeuwen gebruikt werd. Het oord was lang een bedevaartplaats die bekend was voor de wonderbaarlijke genezingen die er plaatsvonden. Het was ook een heilige plaats waar ouders hun doodgeboren baby kwamen aanbieden met de hoop op een teken van leven om zo het sacrament van de doop te mogen ontvangen. De plaats zou ook gediend hebben om straffen zoals herstellingsvonnissen uit te voeren voor pelgrims en boetelingen die veroordeeld waren door het Gerecht.
Het kruisbeeld, op de platte rots die boven de vallei uitkijkt, zou de oudste plaats van het oord zijn. De vorm van de plaats is opmerkelijk aangezien ze op de boeg van een schip lijkt. Men vertelt dat hier heidense rituelen en offers plaatsvonden. Dit is misschien de reden waarom men er in 1610 de kapel van de Heilige Drievuldigheid (Renaissance stijl in blauwe steen) bouwde. In 1642 voegde men er, langs de laan met lindebomen, ook de zeven haltes van de kruisweg aan toe. Een natuurlijke grotholte, die zich westelijk op de heuvelkant bevindt, was de ideale plaats voor een beeldhouwwerk dat de graflegging (Heilig Graf) voorstelt. Ze werd ook uitgekozen omdat de afstand tussen de stad en de grot dezelfde is als die tussen de Golgota en Jeruzalem. De luizenaarswoning werd waarschijnlijk aangelegd voor de bescherming van het oord.
Wij nodigen u uit uw voertuig te parkeren (gratis parking bij het Maison du Tourisme) en te voet het oude stadsgedeelte te ontdekken. Talrijke karaktervolle gebouwen werden prachtig gerenoveerd en liggen aan de basis van de overwinning van Marche-en-Famenne als Belgische laureaat van de Europese wedstrijd EDEN (European Destinations of Excellence). Om u te begeleiden is een
boekje met beschrijving beschikbaar in het Maison du Tourisme.
Het dorp Verdenne leed enorm tijdens de Slag om de Ardennen. Eén van haar straten heet trouwens Rue Noël 1944 en een monument werd opgericht ter herinnering van de verzetstrijders die om het leven kwamen in september 1944.
Ter hoogte van n° 50, Rue Noël 1944, kunt u allerlei groenten kopen bij Vert’Denne.
Vert'Denne - G.Dublet
T : +32(0)499/16.41.35 - gauthier016@hotmail.com
Rechtstreekse verkoop op woensdag en zaterdag van 9u. tot 18u.30 of op bestelling.
Grimbiémont ligt op een zuidelijke heuvelhelling en telt enkele vakwerkhuizen en hoeven uit de 18de en 19de eeuw, evenals een kapel uit de 11de eeuw. U geniet hier van enkele prachtige panorama’s over de vallei van de Hedrée en men beweert hier dat het dorp een microklimaat heeft.
In de bocht beneden de afdaling staat een oude watermolen die opmerkelijk gerestaureerd werd (privé eigendom). Meerdere molenstenen getuigen nog van de vroegere bestemming van dit gebouw.
Lignières is een Ardens dorp en is het meest oostelijk gelegen dorp van de gemeente Marche-en-Famenne. De beek Hedrée vloeit hier. Er staan talrijke kleine hoeven uit de 19de en 20ste eeuw, evenals een oude kasteelhoeve met de overblijfselen van een middeleeuwse donjon in leisteenachtige zandsteen (privé eigendom). De kerk Saint-Maurice is een hedendaags gebouw in zandsteen. Ze werd herbouwd in 1967 op basis van plannen die in 1958 door de architect Raymond Lamarche getekend werden. Op de voorgevel staat een fresco getekend ‘N. Randaxhe, 70’.
Hier ziet u een panorama dat een afstand bedekt van ongeveer 80 km : ten noordoosten de hoogtes van Houffalize, ten westen de hoogtes van Gedinne.
Het dorp Roy bestaat vooral uit boerderijen in zandsteen en blauwe steen; één ervan dateert van 1748.
Bande is een Ardens dorp dat gebouwd werd op een rotsachtige schiststrook die uitsteekt over de Bonnier, een kleine zijrivier van de Wamme. Dankzij deze kleine waterloop kon het dorp zich ontwikkelen; het leverde de nodige energie aan de ovens, zagerijen, molens en steengroeven die zich langs de oevers vestigden vanaf de 16de eeuw. Het dorp telt enkele boerderijen in kalk- en zandsteen uit de 19de eeuw en kleinere vakwerkhuizen.
De kapel Notre-Dame de la Salette bevindt zich op een klein heuveltje. Een laan met lindebomen voert u tot dit neoklassieke gebouw uit de 19de eeuw. Volgens de legende zou deze kapel gebouwd zijn op de plaats waar vroeger een kasteel stond dat onderdak gaf aan de bandieten die de reizigers en inwoners plunderden…
Om naar het Memoriaal te gaan nodigen wij u uit uw voertuig op de parking rechts op het einde van het dorp te parkeren en te voet via de tunnel onder de N4 te gaan.
Een Memoriaal werd opgericht ter herinnering van 34 jongelui van Bande en omliggende dorpen die op deze plek gefusilleerd werden door de Duitsers, de avond voor Kerstmis 1944. De 'kelder' toont op een sobere manier de foto's van de slachtoffers en nodigt u uit tot een moment van bezinning.
Tegenover u bevindt zich de lindebomenlaan dat zich over meer dan 1 km uitstrekt. Ze telt 318 lindebomen die rond 1900 geplant werden (privé eigendom).
Op uw linkerkant ziet u het kasteel van Grune (privé eigendom). De geschiedenis van het dorp is nauw verbonden met die van dit versterkte huis. Henri de Wellin, heer van Grune, Crupet en Masbourg vermeldt dit kasteel al in een acte van 1290. Het kasteel was omringd door grachten tot in het begin van de 19de eeuw. Het geheel vormt een vierhoek die bestaat uit een adellijke woning en
een boerderij in ruïnes. De woning werd gebouwd in 1613 door Gilles de Mozet, heer van Grune. In 1851 werd ze verbouwd door Th. Pety de Thozée en daarna een tweede keer door de graaf Maurice de Ramaix in 1894. De boerderij dateert uit het begin van de 18de eeuw. Het kasteel onderging veel schade in 1945 tijdens de Tweede Wereldoorlog en werd bijna volledig afgebrand. Slechts één gedeelte werd gerestaureerd in 1946. Op de ingangspoort bevindt zich het blazoen van de familie Mozet-Waha van 1613. Het erfgoed is erkend als beschermd erfgoed sinds 1947 en wordt nu bewoond door de familie de Ramaix.
Grune heeft meerdere gebouwen uit de 19de en 20ste eeuw waarvan er een aantal hun grote schuurdeur hebben bewaard. Deze poort gaf toegang tot de schuur die diende als bergruimte voor het hooi en de wagens. Ook de kleine gebouwtjes die dienden als varkensstal zijn nog zichtbaar langs de baan, verwijderd van de woning.
Op het einde van het dorp Grune, onderaan de helling op uw linkerkant, is de picknickplaats Ry d'Oeure, met een didactisch parcours, een halte waard. Hier bevond zich vroeger een wasplaats. De grote stenen bakken ervan bevinden zich nu op de zogenaamde plaats La Pépinette in Nassogne.
De kapel Saint-Monon werd heropgebouwd in 1834 en bevindt zich op de plaats waar men de heilige Monon rond het jaar 636 zou vermoord hebben. Het bevat een cenotaaf (leeg grafmonument ter ere van een overledene), steen met bas-reliëf dat de diaken en zijn versieringen voorstelt. Ieder jaar, de zondag na Hemelvaart, vindt de processie Saint-Monon plaats. Het schrijn met de heilige relikwieën wordt dan van de collegiale naar de kapel gedragen. Tijdens de processie strijken de pelgrims, meestal landbouwers, het schrijn met gras of takken die ze daarna als voedsel geven aan hun dieren; zo hopen ze deze het hele jaar te beschermen.
De Pierres du Diable (duivelsstenen) zijn erkend als megalithisch monument uit de periode 2500 à 1500 voor JC. De stenen liggen op de zogenaamde plaats Inzomet (wat op de top betekent). Er zouden hier vroeger zes dolmens (soort tafels die gevormd werden door telkens drie stenen) gelegen hebben. In het totaal waren er dus 18 stenen die in een cirkel lagen. Nu zijn er
nog slechts zes; de andere werden waarschijnlijk gebruikt voor het aanleggen van wegen. Volgens de legende zou de Duivel deze stenen hier achtergelaten hebben en onder de dikste steen zou een schat liggen… Enkele meters verder bevindt zich een kruisbeeld dat het symbool zou zijn van de
overwinning van het Christianisme op de heidense opvattingen.
De watertoren dateert van 1928 en werd, in juli 1999, beschilderd door de kunstschilder Serge Nanson. Het fresco stelt de waterdieren en trekvogels voor die in en rond de vijver Les Goffes en op het mooie eilandje wonen.
Zeer mooi panorama over het grote woud van Saint-Hubert.
In de afdaling ziet u een prachtig panorama over de vallei van de Masblette, die haar naam dankt aan de rivier die ontspringt op het plateau van Bilaude en die zich op het einde van het dorp Masbourg in de Lhomme werpt.
In de vallei bevindt zich op uw rechterkant een barbecuezone die voor een aangename halte zorgt.
Het kleine dorp Masbourg ligt in de diep beboste vallei van de Masblette, bijrivier van de Lhomme, en zou uit de Merovingische periode dateren. U ontdekt hier meestal oude gebouwen zoals o.a. een vierhoekige hoeve van 1825 (datum op de steen van de ingangspoort), op uw rechterkant na de kerk.
In de vallei ziet u het Domein van de Fourneau Saint-Michel met het Openluchtmuseum van het Waalse Plattelandsleven en het Ijzermuseum die u doen terugkeren in de 19de eeuw. In deze prachtige plaats vindt u ook eetgelegenheden, picknickplaatsen, grote parkings en speelpleinen.
Hier ziet u een zeer mooi panorama over de vallei en de dorpen Forrières en Ambly.
Forrières ligt op de kruising van twee belangrijke geologische streken, de Famenne en de Ardennen, en wordt doorstroomd door de Lhomme.
In de afdaling, aan de kruising met de Rue Sur-Chanty, bevindt zich een beetje lager dan de baan de kapel Chapelle de Cocher die in 1850 gebouwd werd. Een didactisch bord vertelt u de legende van deze plaats.
De collegiale Saint-Monon, het oude kerkhof en de weg met lindebomen (geplant in 1803) zijn allen
erkend als beschermd erfgoed. De kerk is gedeeltelijk van Romaanse afkomst en de eerste bouw dateert waarschijnlijk uit de 7de of 8ste eeuw. Het actuele gebouw dateert van 1661. Het werd zwaar beschadigd tijdens de Slag om de Ardennen in 1944-1945 en gerestaureerd in 1948. Een didactisch bord (FR/NL) aan de ingang vertelt de geschiedenis van de heilige Monon die rond het jaar 600 van Schotland kwam om de inwoners van de parochie te evangeliseren. De collegiale bevat het praalgraf van de heilige die de landbouwers beschouwen als beschermheilige van het vee en de landbouw.
Op uw linkerkant ziet u de oude boerderij Saint-Monon die verbouwd werd tot een gîte voor groepen.
Het dorpsplein is een vroeger moerassig terrein dat werd aangelegd als park waar het water overal aanwezig is. Talrijke stenen zijn getuigen van het verleden van het dorp dat met de steengroeve zijn glorietijd kende.
Wij stellen u voor een korte halte te houden op de parking van de kerk om te voet een kleine maar zeer mooie wijk te ontdekken. Hiervoor hoeft u gewoon de hoofdstraat te nemen en enkele meters verder links, Rue de la Pree.
Het 1ste huis rechts, n° 2, trekt uw aandacht. De gevel van deze indrukwekkende boerderij in zand- en kalksteen dateert van 1749. De oudere inwoners noemen ze la Maison Colle (huis Colle) of la Maison des bourgmestres (huis van de burgemeesters). Op het slot van de ingangsdeur ziet u de adelaar van Napoleon en zoals alle andere deuren van het plein is ze versierd met een deurklopper. Volgens een legende zou een pastoor zich hier verborgen hebben tijdens de Revolutie. Men herinnert zich ook aan de legendarische vervaardiging van de poiret (perensiroop) en de azijn die de hele buurt ‘s avonds bij elkaar bracht in het ovenhuis. Dit karaktervolle huis werd verbouwd als landelijke gite.
Vroeger was er tussen het huis Colle en de beek een gebouwtje dat men salinerie (zoutziederij) noemde. Men vervaardigde er salpeter dat verkocht werd in Dinant. Op 30 april 1862 veroorzaakte een brand in het gebouw de dood van een klein meisje van 10 jaar en de vernietiging van negen andere huizen.
Onder de andere gebouwen, die allen zeer goed gerestaureerd werden, is n° 7 een oude boerderij uit 1845.
De molen, n° 1, dateert van 1843 en was vroeger een schapenstal. De eigenaar die het gebouw overnam in 1969 verstevigde de oevers van de beek en verbouwde het tot molen.
In 1996 was Pierre Jacob ongetwijfeld de jongste brouwer in Wallonië. Sindsdien heeft hij veel ervaring opgedaan. Als jongste zoon van een koppel landbouwers heeft hij gekozen om van zijn hobby zijn beroep te maken. Hij beschikt over een moderne ambachtelijke brouwerij die steeds bekender wordt! Drie bieren met een uitgesproken persoonlijkheid dragen de naam Saint-Monon : een amberkleurig met veel hop (licht bitter, 6,5 % alc.), een bruin met een rijk bouquet (goed evenwicht tussen zoetheid en bitterheid, 7,5 % alc.) en een pittig honingbier (zoet dankzij de smaak van de honing, 8 % alc.). Alle bieren worden gebrouwen op basis van natuurlijke ingrediënten. In de taverne naast de brouwerij kunt u de verscheidene bieren proeven en kopen. Naargelang de periode kunt u het brouwen ervan bijwonen.
Brasserie Saint-Monon - Pierre Jacob
Rue Principale, 41 - 6953 Ambly
T : +32(0)84/21.46.32 - info@saintmonon.be - www.saintmonon.be
Aankopen mogelijk van 9u. tot 12u. en van 13u.30 tot 18u., behalve op zondag. Taverne open op zaterdag.
Deze vzw organiseert verschillende ateliers voor kinderen en volwassenen, ook voor personen met een handicap : ezeltochten, schilder-, sculptuur-, tekenateliers, mandenwerk, diatonische accordeon lessen, stages, cabaret concerten, folkavonden, animaties voor scholen op aanvraag, verjaardagsfeestjes, …
La Gatte d'Or
T : +32(0)84/22.34.40 - info@lagattedor.be - www.lagattedor.be
Voor 1800 waren er bijna geen verbindingswegen tussen de kleine dorpen Harsin, Chavanne en de grotere dorpen. Het is pas vanaf 1821 dat deze dorpen zich konden ontwikkelen dankzij de verbetering van de verbindingswegen voor de postkoets die van Marche tot Saint-Hubert reed. Deze kleine dorpen hebben enkele boerderijen uit de 19de eeuw en meerdere vakwerkhuizen.
De picknickplaats Les Wèves, op uw rechterkant, biedt een mooi zicht over het dorp Harsin dat juist op de grens tussen Ardennen en Famenne ligt.
Charneux lijkt op een bergdorp. Het dorp wordt doorkruist door de vroegere heirweg die Rochefort met La Roche verbond en ligt sinds eeuwen op de oostelijke helling van de vallei van de Grote Invasies. Het is inderdaad langs de as die de N4 volgt dat talrijke legerinvasies, zoals o.a. de Duitse ultieme aanval naar Marche in december 1944, plaatsvonden.
Geen enkele bewegwijzering