Verborgen landschappen - Deel 2 - Wiltz - Derenbach

De plaatsnamen Wiltz of Woltz komen meerdere keren voor, met name in België, waar twee zijrivieren de naam "Woltz" dragen vooraleer van achternaam te wijzigen bij het oversteken van de grens. De naam zou zijn oorsprong vinden in het Keltisch en voortkomen uit "Bialt", wat volgens de bronnen "water", "woonst aan het water" of "doorwaardbare plaats" betekent. Toerisme is altijd al een pluspunt geweest van Wiltz, zoals blijkt uit de oudste postkaart van Luxemburg, vanuit Wiltz verzonden naar Lintgen in 1892.

Voordat u Wiltz verlaat, loopt de lus langs de helling om de windmolen, te bereiken, een bijzonder stukje van het erfgoed. Gebouwd rond 1777 om de productie van tannine, en vervolgens het opslaan van landbouwproducten te garanderen, is hij gerestaureerd en beschermd sinds 1970.

Justitie of bedevaart? Op een plek genaamd "Um Houhgeriicht" aan de meest onbeschermde zijde van de linkeroever van de Wiltz, net over het kasteel, werden de criminelen indertijd berecht. De ironie van de geschiedenis heeft deze site getransformeerd in een plaats van herinnering en culturele identiteit van Luxemburg. Tijdens het Duitse offensief naar het einde van de Tweede Wereldoorlog, verzamelen de inwoners van Wiltz zich in gebed om te smeken voor het einde van de oorlog. Na de terugtrekking van de Duitsers en als dank omdat hun gebeden zijn verhoord, installeerden ze een openbare kruisweg ter ere van Jezus en Onze Lieve Vrouw van Fatima. Ingehuldigd in 1958, wordt de weg van het kruis tegelijkertijd een weg ter ontdekking van de geologie van de streek. Sinds 1968 komen families van Portugese immigranten in Luxemburg elk jaar bijeen op Hemelvaartsdag voor de bedevaart van Fatima. Vanaf dit hoge punt kunt u genieten van het panorama van de stad.

De klim naar het gehucht Noertrange loopt langs een helling met meerdere uitzichten over het hele stroomgebied van Wiltz. Wiltz bevindt zich in een bijzonder geologische zone, die het Ardeense plateau onderbreekt in de richting zuid-west tot noord-oost. Hier komt leistenen klei met weinig weerstand aan de oppervlakte (E3), waardoor het waternetwerk zich heeft kunnen uitbreiden door erosie van de valleien van de Wiltz tussen Winseler en Wiltz en de Clerve tussen Drauffelt en Lellingen. De noordelijke en zuidelijke grenzen van het bekken van de Wiltz worden gevormd door de meest resistente geologische beddingen in de Ardennen, bestaande uit dunne herwonnen lagen van kwartsiet. Deze grenzen komen overeen met de beboste heuvelrug ten zuiden van Wiltz.

Gelegen in het kanton Wiltz en de regio Diekirch, strekt de gemeente Winseler zich uit over 3.042 hectare, voornamelijk bosgebieden. Verondersteld wordt dat de naam Winseler zijn oorsprong vindt in de naam "Winizo", de achternaam van een vermoedelijke, brutale krijgsgevangene op de plaats van het huidige dorp. De eerste vermelding van de plaats ("Winzelar") dateert uit 1310. Winseler behoort op dat moment tot de heerschappij van Wiltz. In de 15de eeuw maakt Winseler deel uit van het college van Bastogne. In de loop der volgende eeuwen zijn er niet meer dan een vijftiental branden, wat niet belet dat de Fransen de plaats tot hoofdplaats benoemen van de nieuwe gemeente met dezelfde naam. In de 19e eeuw kent het dorp een gunstige ontwikkeling dankzij de aanleg van de weg Ettelbrück - Bastogne en de spoorlijn van Wiltz. Momenteel is het dorp bekend om zijn vele lokale initiatieven, met inbegrip van de tuin met geneeskrachtige planten en de "Sei Tei vum", de thee van het meer.

De oorsprong van het dorp Grümelscheid gaat waarschijnlijk terug tot het jaar 706, wanneer een zekere Grimold eigendommen had in de regio. Documenten van een donatie aan Echternach vermelden reeds de naam van Grimonevilla. De heren van Grümelscheid verbleven in een kasteel dat bestond uit een aantal huizen, een schuur en een kapel gebouwd in 1712. Het kasteel veranderde vaak van eigenaren en in het midden van de 19e eeuw werd het bewoond door vier eigenaren tegelijk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, werd een groot deel van het kasteel verwoest en de wederopbouw was niet langer haalbaar. In 1967, na een brand werd het gebouw volledig gesloopt. In 1984 heeft de Dienst voor Toerisme van de gemeente Winseler in het centrum van de stad Grümelscheid een openluchtmuseum van oude landbouwmachines geopend.

Een beetje verwijderd van het traject is een café-restaurant in de plaats Schleif gevestigd, een gehucht van de gemeente Wincrange, in het midden van de aangeslibde vlakte, in het bijzonder goed versierd met braaklanden en natte weiden.

Voorbij de hoofdroute ter hoogte van Schleif, dringt de wandelaar binnen in een authentieke regio, die van de drie dorpen van Schimpach, Nieder- en Oberwampach. Deze drie dorpen in Luxemburg, met een vergelijkbaar verleden, zijn gelegen ten noordoosten van het land nabij de Belgisch-Luxemburgse grens. Het dorp Niederwampach is een van de rustigste en meest idyllische van het Groothertogdom.

Langs de vallei naar Wemperbaach in de richting van Oberwampach, passeren we de plaats "Kässel" genoemd gelegen op een heuvel met uitzicht op de vallei, die bij helder weer een panoramisch uitzicht van 180 graden biedt. De Romeinen bouwden een fort op deze strategische locatie. Vandaag de dag getuigen een aantal grafheuvels nog steeds van de aanwezigheid van de voormalige bewoners van het "Kässel". Een prachtig uitzicht opent zich voor de ogen van de wandelaars vanaf het uitzichtpunt in de buurt van de watertank.

Het gehucht van Derenbach strekt zich uit langs de nationale weg, terwijl zijn historisch centrum zich onder het plateau bevindt in de buurt van de dorpskern, en herbergt een prachtig gerestaureerde boerderij (nu een biologische boerderij Naturhaff) en een kerk in een prachtige groene omgeving.