4. As escavacións arqueolóxicas

A Deputación da Coruña mercou o Castelo de Vimianzo en 1973 ó Arcebispado de Santiago por 600.000 pesetas da época. Teremos que agardar á seguinte década para falar do comezo dos traballos de restauración da fortaleza, concretamente nos anos 1984-86, centrados na limpeza e consolidación de muros. Precisamente, nestas tarefas de acondicionamento da parte central do patio de armas xorden os alicerces de 1,80 metros de ancho identificados coma a posible torre da homenaxe. Estes sorprendentes achádegos deron lugar á realización dunha escavación arqueolóxica rigorosa e sistemática para documentar esta etapa histórica do castelo.

A nova escavación, dentro da segunda fase de restauración do castelo en 1988-89, deixou entrever novas estruturas murarias por todo o patio de armas, e a un nivel arqueolóxico máis antigo que a primitiva torre da homenaxe. De entre os máis de 1.000 fragmentos de cerámica medieval, recuperouse unha xarra trilobulada do século XI-XIII, varios apliques de ferro co escudo dos Mariño Lobeira, dúas moedas de cobre, e restos de ósos dun vertedoiro. A falla de estudos máis exhaustivos, parte dos restos desta fase máis antiga de ocupación do castelo podería estar relacionados cunha ferrería.

Na actualidade soamente atopamos consolidadas e restauradas a cimentación da primitiva torre de homenaxe na parte central no patrio de armas, e unha pequena parte da hipotética ferrería, concretamente un área cuadrangular nas proximidades da Torre do Leste, interpretada coma un posible forno desta.