GARDIANA DE HOMES

Este lugar no que se levanta a ermida da Virxe do Monte (s. XVIII), o Monte Farelo, é un punto estratéxico próximo ao cabo Vilán.

Desde este promontorio (uns 60 metros) vese boa parte da costa, o faro e a ría que se abre ao mar. De fronte tes o santuario da Virxe da Barca, a cal, conta unha das moitas lendas, era irmá da Virxe do Monte, sendo que cada unha se instalou nun lado da ría para protexela.

Contan que a Virxe do Monte avisaba aos mariñeiros cando había tormenta para que non saísen ao mar. Estes, na súa honra, levantaron unha igrexa en Camariñas que foi destruída e, tempo despois, a imaxe apareceu neste monte. A súa romaría celébrase o Luns de Pascua.

Á Virxe pídenlle ou pedíanlle polos mariñeiros e polos mozos que ían ao servizo militar. Coa imaxe ás costas e engalanada de euros, a procesión dá tres voltas á ermida. Antigamente, os fieis tamén peregrinaban de xeonllos e incluso o día anterior, quedando a pasar a noite. No interior, ademais da velas acendidas polos ausentes verás exvotos de barcos.

Nos días de temporal, as mulleres dos mariñeiros viñan ata aquí para cumprir co rito de “virar a tella” segundo o cal, mudando a dirección dunha delas tamén o facía o vento. Así, os homes tiñan boas xornadas e volvían á casa sans e salvos.