Ibilaldi honek etxeekilako ondarea, harri zaharrak, historia eta paisaiak goresten ditu, itxura anitzeko itzuli baten bidez, non monotoniari ez zaion lekurik uzten. Kirol-ikuspuntutik hasteko, jaitsierak eta igoaldiak izaten dira bata bestearen ondotik trantsiziorik gabe, oso luzeak izan gabe, baina zutak izan daitezkeela onar dezagun, eta batzuetan, gogorrak ere bai. Indar ttipi batzuk itxura anitzeko itzuli hau egiteko, Herriko Etxeko plaza eta Santinazio lepoko gainaldeen artean. Oroz gainetik, bidean, aurkikuntzak datoz bata bestearen ondotik. Galtzada zaharreko (Erdi-Aroko bidea) lauzen gainean ibiltzea izaten da ondarezko hastapen hunkigarria, eta urrunago latsagia zahar batek, Napoleon garaiko gotorlekuen aztarnek edota etxe eta borda tradizionalek segida hartzen dute. Ikuspegiei dagokienez, zer gehiago eska genezake,
Sarako aparkalekutik (70 m), elizarantz aitzinatu, eta, plaza nagusia baino justu lehenago (“Sare & Thé” ostatua), eskuinera jaitsi karrika itsuan. Beherean, zubitxo bat zeharkatzen duen pareko galtzadan segitu. D4 errepidea zuhurki zeharkatu eta zuzen segitu hilerria zeharkatzen duen galtzada horretan. Etxeak iragan eta, bidegurutzean (kapera eta gurutzea), parean den norabide debekatutako karrikan segitu. Puntan, ezker aldera doan errepidearen bazterretik ibili, behere-eskuineko aldetik (zabalena). Latsagia zahar baten aitzinean iragan eta errepide bazterretik segitu (zuhurki) bidegurutzeraino.
Ihitiako bidegurutzean (66 m), zuzen segitu arrotz logelen norabidean (karrika itsua). Mundrunaren puntan, ibarxka hezea igotzen duen oihanbidean aitzin segitu. Artzain-bide honek, ardiek sasoi ederrean erabiltzen dutena, hiru bihurgune marrazten ditu patarra eztitzeko. Errepidera iristean (etxea), igotzen segitu ezkerrerantz. Mundrunaren puntan (ikuspegia), zuzen ibili bide harriztatu zabalean (ezker diren bi bidexka seinalatuei kasurik egin gabe), Zuhalmendi leporaino (euskal zerri-haztegia).
Zuhalmendi lepoan (245 m), bidea utzi ezkerrera igotzeko bidexka zuzen batean. Ozeanorako ikuspegiarekin, gailurrera (301 m) eta gotorlekuen aztarnetara iritsi. Etxolatik (antena), ibilbideak gailurraren itzulia egiten du ezkerretik, eta ikuspegi zabaleko bidetik jaisten da eskuinera. Beherean, T itxurako bidegurutzean (41 zk. lursaila), ezkerreko bigarren bidexka hartu (gorena); lepo oihantsu batera argiki jaisten da: zuhaitzen azpitik berriz igo zuzen, zut-zuta seinalatua den bidetik 100 m-tan. Ondotik, seinaleek ezkerraldera joatea adierazten dute, agerian. Ermite Baita gailurretik iragan (gotorlekua), Larrunen parean jaitsi, eta eskuinera joan hesi baten izkinan. Landa baten aitzinean, ezkerrean kokatutako gailur belartsuan jaitsi 100 m-tan.
Gotorlekuen tontor-lerroan, hiru bideen elkargunean (250 m), ezkerrera joan Larrunen parean jaisteko, eta ezkerrera hartu gaztainondoen bazterretik. Atexka baten heinean (eskuin), pareko bidexka gordea segitu. Sigi-saga baten ondotik, bidea moztu eta beherago errepidera heldu. Errepide honetan, 50 m-tan eskuin aldetik ibili eta ezkerrera hartu beste bidexka batean, zut-zuta, jaisten eta gero igotzen dena. D4 errepidean zarelarik, 50 m-tan segitu ezkerraldean, eta eskuineko lehen bidea hautatu. Ondotik, hesiaren bazterretik (bide pribatua), ezker segitu.
Herrixkaren plazatxoan (195 m), platanoen parean, eskuinera igo etxe handi baten bazterretik, bide belartsu eta zut batetik. Gorago, atexka bat iragan eta landare hesi baten azpitik, bidexkan segitu. Hesien gainera heldu eta, ezkerrera joan bidexka lauan. Erregulartasunean jaisten da, Sararako ikuspegi eder batekin. Borda zaharberritu batetik, pareko bide onean segitu.
Lepo ttipi baten heinean (165 m), etxe handi baten parean, eskuineko bigarren bidean jaitsi. Beherean, kanadar pasabidearen ondotik (Aldunberria bidegurutzea), Basaburua auzora jaisten den pareko bidea segitu, Sarako itzulia egiten duen errepidera iritsi arte (D406). Zuhurki zeharkatu bereizketa gunerantz, karabanendako aparkalekuaren ezkerretik ibili 50 m-tan, eta oinezko karrika aurkitu eskuin, hiri-barne alderantz. Igerilekua eta pilota plazaren bazterretik ibili, eta ezkerrera doan bihurgune bat marraztu, eta gero, eskuinera joan, Sarako plaza nagusia topatu arte.
Helbarren auzotik ateratzean, izen bereko errekaz horniturik, latsagia zoragarri batek tradiziozko eraikuntzaren ezaugarriak atxiki ditu: harrizko zutabeak, zurezko zureria, eta, bereziki, Larrungo lauza lodiko teilatua.
Zuhalmendiaren oinean, Sara eta Ainhoako ibarrerako ikuspegi ederraz gozatu, Atxuria tontorraren azpian. Duen geografiarengatik, Zugarramurdi auzoko herriarekin batasun bat sortzen duela dirudi, nahiz eta Frantzia eta Espainia arteko mugak bi administrazio-eremutan bereizten duen.
Azkaine, Sara edo Senpereko gainaldeetan, muinoak kanpainen garaiko gotorleku militarren aztarnez beteak dira. Hemen, ingurabide-arroila baten itxura geometrikoa ikus daiteke. Gotorleku baten aztarnak dira (XIX. mende hasieran), Frantzia eta Espainia arteko mugaren defentsarako gune zaharra, Ingeles armadaren aitzinean.
Trait - Balisage directionnel sur supports locaux
Itzulia
Elikatze-puntua (epizeria, ostatatzea)
Komunak
Ur-gunea
Historikoa
Natura (fauna, flora)